چندی پیش در نشست وزیران خارجه چهار کشور با محوریت مبارزه مشترک علیه کووید ۱۹ که با فراخواندن وانگ ئی عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه چین از طریق ویدئو کنفرانس برگزار شده بود، چهار ابتکار جهت تقویت همکاری کشورها در عرصه مبارزه با کرونا و بهبود و انکشاف اقتصاد در دوره پسا کرونا مطرح شد و پشتیبانی از کشورها به شمول افغانستان در بخش واکسن مجدداً اعلام شد. نشست کنترول و جلوگیری مشترک از شیوع کرونا با حضور نماینده گان سکتورهای دولت چین از جمله وزارت امور خارجه، کمیته ملی صحت و سلامت و آژانس همکاری های توسعه ای چین (CIDCA) و وزارت امور خارجه، اداره هوانوردی ملکی، وزارت مالیه، وزارت صنعت و تجارت افغانستان تدویر گردید و در آن نشست متخصصان چینایی تجربیات چین در مبارزه با کرونا را به اشتراک گذاشتند و طرفین به طور گرم در مورد تقویت اقدامات جهت کنترول و جلوگیری از گسترش کرونا، بازگشت اقتصاد به شرایط عادی و رفت و آمد منسوبین و به ویژه افزایش هرچه زودتر صدور محصولات کشاورزی افغانستان به چین تبادل نظر کردند.
در نیم سال اخیر، شاهد داستان های زیادی درباره همکاری های چین و افغانستان در مبارزه با کرونا بوده و شخصاً در این همکاریها مثل تحویل محموله های کمکی چین به افغانستان در سه گروه و تحویل بسته های امداد غذایی به افغانستان سهم داشتم. بسیاری از همکاران من برای اینکه آنچه مورد نیاز مردم افغان بود را به دستشان برسانند و صحت و امید را برای خانواده های افغان ایجاد کنند با چشم پوشی از اوقات فراغت شبانه روز کار کردند و در حمل و نقل و توزیع محموله های یادشده اقدام کردند.
این کوشش ها حاصل مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ رئیس جمهور چین در خصوص مسئله افغانستان و روابط دوجانبه می باشد و برای مردمان دو کشور رفاهی واقعی به ارمغان آورده است. رئیس جمهور شی جین پینگ به حیث استراتژیست بزرگ با دید و مفکوره دوراندیش بر قانون انکشاف جامعه بشری واقف بوده، گرایش تحولات بین امللی و موقعیت تاریخی کشور چین را همه جانبه قضاوت کرده، ابتکار و عقیده های جدیدی که حاکی از ویژگی های چین، روحیه عصر و راهنمای پیشرفت بشریت می باشد را مطرح کرده، واضحاً به سوالهایی تئوری و عملی مانند <<چین باید ایجاد چگونه جهانی و چگونه روابط بین المللی را پیش ببرد، چین به چگونه دیپلماسی احتیاج دارد و کارهای دیپلماتیک درعصر جدید را باید چگونه انجام داد >> جواب داده است تا بالاخره مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ در عصر جدید با ویژگی های سوسیالیستی چین شکل گرفته است. تحت هدایت این مفکوره روابط چین و افغانستان از فرصت جدیدی بهره مند است که توسعه پایدار یابد و عمیق تر و محکم تر شود.
مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ این را آشکار می سازد که اهداف دیپلماسی کشور بزرگ و با ویژه گی های چین پیشبرد ایجاد روابط بین المللی جدید و ایجاد جامعه بشری با سرنوشت مشترک می باشد. سال ها ست که چین مبنا بر استراتژی درهای باز و منفعت متقابل و بردبرد برای ایجاد الگوی جدید سیاست درهای باز با منشور ” یک کمربند و یک راه” کوشش کرده است. ” یک کمربند و یک راه” از ایده وارد مرحله عمل شده و از ابتکار به فعالیت، به بستر همکاری های آزاد و همه شمول بین المللی و محصول عمومی جهانی مورد استقبال جوانب مبدل شده است قسمی که بیش از ۱۰۰ کشور و سازمان بین المللی از آن فعالانه حمایت و در پروژه های آن مشارکت کرده اند. در این میان، افغانستان بیش از همه از ساخت و ساز تأسیسات زیرساخت و اتصالات منطقوی ” یک کمربند و یک راه ” بهره مند است. چنانکه شفاخانه جمهوریت، کالج فنی و حرفه ای، درس خانه و سالن پوهنتون کابل با کمک چین ساخته شده ، کالاهای افغانستان از طریق کریدور هوایی باربری افغانستان-چین و قطار باربری چین- افغانستان به مناطق آسیای میانه، خلیج فارس و آسیای جنوبی و مخصوصاً چین صادر شده، فرش ها، میوه جات خشک و سبزیجات صادراتی افغانستان منبع عایداتی چشم گیری برای افغانستان شده و رشد اقتصاد این کشور را تحریک کرده اند. ضمناً کالاها و کمک های چین همراه با دوستی عمیق مردم چینایی می توانند به راحتی به افغانستان برسند.
مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ در عرصه روابط با کشورهای همجوار برمبنای رفاقت، صادقت، منفعت و همه شمولی استوار است بدین جهت انکشاف چین بیشتر به شکوفایی و توسعه مشترک کشورهای همسایه می انجامد. به حیث همسایه نزدیک و دوست همیشگی افغانستان، چین همواره به همکاری در ظرفیت سازی صحت عامه این کشور اهمیت می دهد و امدادهای انسان دوست را برای افغانستان ارائه می دهد. چنانکه در سال ۲۰۱۴ شفاخانه جمهوریت که با کمک چین اعمار شده به رسمی به بهره برداری رسیده و در سال ۲۰۱۷ پروژه ” سفر فرشته، کمک انسان دوست به کودکان مبتلاء به مریضی های خطیر تحت پوشش ” یک کمربند و یک راه” شروع شد و تا به اواخر سال ۲۰۱۹ صلیب سرخ چین ۱۸۴ تن کودک مبتلاء به بیماری قلبی افغان را درمان و صحت مند ساخته است. در سال روان، پس از بروز بحران کرونا دولت و اقشار مختلف چین با کوشش های بسیار از مقابله افغانستان با کرونا پشتیبانی کردند. تابحال ۲۰ تن محموله های کمکی در بخش دارو، تجهیزات صحی در سه گروه به این کشور تحویل داده شده و برای ۲ دفعه ویدیو نشست بین متخصصان پزشکی چین و افغانستان جهت اشتراک گذاری تجربیات چین در مبارزه با کرونا تدویر گردیده و سفارت چین مقیم افغانستان برای غیرنظامیان کابل بسته های امداد غذایی تحویل داده است. همچنین نهادهای غیردولتی و مردم عام چینایی به اراده خود کمک های مالی برای افغانستان ارائه دادند که نمایانگر دوستی عمیق مردم چین نسبت به مردم افغان بود.
مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ رونمای ارزش سود و عدالت است و معتقد است که یک دولت نباید سود را منفعت خود بداند بلکه عدالت را. بدین جهت چین همواره براساس اصول منفعت متقابل و بردبرد با دیگر کشورها همکاری عملی دارد. حال اصول پنجگانه همزیستی مسالمت آمیز به عنوان اصول اساسی روابط بین المللی شناخته شده است و پس از اجرای سیاست درهای باز و اصلاحات، چین با پایبندی بر توسعه صلح آمیز نه تنها اقتصاد خود را رشد داده بلکه کشورهایی را به اتخاذ سیاست درهای باز و اصلاحات تشویق کرده و صلح و انکشاف در سطح جهانی را تقویت کرده است. از زمان برگزاری هجدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین، این کشور در راه احیاء بزرگ ملت خود و پیشبرد ایجاد روابط بین المللی جدید و جامعه بشری با سرنوشت مشترک سعی و کوشش بسیار کرده و به قدرت قابل اعتماد برای ایجاد صلح و ثبات جهان مبدل شده است.
مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ قاطعانه از چندجانبه گرایی حفاظت می کند. نظرداشت به اینکه در جهان امروز حرکات یکجانبه گرایی و محافظه کاری مشاهده می شود، شی جین پینگ رئیس جمهور چین در مناسبت های بین المللی عقیده مهم چین بر پیروی قاطعانه از سیاست چندجانبه گرایی را بیان کرده است. شی جین پینگ فرمود عزم چین در حمایت از چندجانبه گرایی تغییر نمی کند”، ” چندجانبه گرایی راه ثمربخش به سوی حفاظت صلح و تقویت انکشاف می باشد” ، ” باید چندجانبه گرایی را ترویج داد و هسته آن این است که در امور بین المللی باید مشوره و رایزنی کشورها صورت گیرد و نباید صرفاً به حرف یک کشور یا شماری کشورها گوش داد.” در سال گذشته پس از پیدایش موارد ابتلاء به مریضی ناشی از کروناویروس، دول و مردمان اکثریت کشورها به چین کمک کردند و در گذشتن از دشوارترین روزها با چین همکاری کردند. بعد از آنکه معلوم شد کرونا در سطح جهانی گسترش یافته است چین مبنا بر ایده جامعه بشری با صحت مشترک در حالی که با نهایت تلاش بحران کرونا در داخل را مدیریت کرد در حد امکان برای کشورهای مختلف مخصوصاً کشورهای در حال توسعه از جمله افغانستان محموله های کمکی هنگفت ارائه داد و گروه های متخصصان مجرب چینایی را اعزام کرد و اقدامات دولت چین مورد تحسین گسترده قرار گرفت. در آینده واکسن ساخت چین نیز محصول عمومی ای می شود که برای کشورهای در حال توسعه قابل دسترسی و مصرف است و در این زمینه همکاری با کشورهایی به شمول افغانستان در اولویت دستور کار چین قرار خواهد گرفت.
دوستان، چرخ زمان به عقب بر نمی گردد و چین از کوشش های در راه پیشبرد ایجاد جامعه بشری با سرنوشت مشترک باز نخواهد ماند و روند مثبت روابط چین و افغانستان در طولانی مدت نیز تغییر نخواهد کرد. کشور چین با هدایت مفکوره دیپلماسی شی جین پینگ به اتفاق افغانستان بر کرونا پیروز خواهد شد و باهم از صلح استقبال می کنند و ساخت جهانی آزاد،همه شمول، پاکیزه و مقبول با صلح متداوم، امنیت عامه، شکوه مشترک را به پیش می برند.
