به تاریخ اول نوامبر، یک پرواز خاص به میدان هوایی پو دونگ شانگهای فرود آمد. خاص بودن پرواز مذکور به دو دلیل بود. دلیل اول مبداء آن بود که از شهر کابل پایتخت افغانستان حرکت کرد. قسمی که همه می دانند از روز 15 آگست که حکومت افغانستان تغییر پیدا کرد، اوضاع آن کشور شاهد حالت انتقال بوده است. با وجود اینکه توجه رسانه های جهانی به آن کشور معطوف است وضعیتش کم برملا می شود. دلیل دوم بار آن بود. 45 تن جلغوزه افغانستان با پرواز مذکور وارد نمایشگاه واردات شانگهای شد و به سرعت باورنکردنی فروخته شد. جلغوزه افغانستان در کشور چین به نام ” بأ سی ” مشهور است. این نوع جلغوزه با شکل دراز، پوست نازک و طعم خوب مورد پسند مردم چینایی قرار می گیرد و به غیر از شمال شرقی افغانستان، در غرب پاکستان نیز تولید می شود. جلغوزه کوچولو معنی فراوانی را شامل است.
بحران انسانی جاری در افغانستان
سال روان سال پراز تحولات برای افغانستان می باشد چنانکه تغییرات بزرگ یکی پس از دیگری به وقوع پیوسته و اوضاع کنونی هنوز در حال تغییر است. اقتصاد افغانستان برای مدت طولانی به سرمایه گذاری خارجی، کمک های بین المللی و ” اقتصاد سرویس به نیروهای خارجی ” که به وسیله نیروهای خارجی مقیم آن کشور به وجود می آمد توکل می شود و تا اکنون هنوز نیرو و مکانیزم افزایش اقتصادی داخلی شکل نگرفته است. با خروج نظامیان آمریکایی، کمک های اقتصادی و سرمایه گذاری از طرف آمریکا و غرب اساساً متوقف شد. بدتر اینکه دولت ایالات متحده در ماه آگست دارایی های بانک افغانستان به مبلغ نه و نیم میلیارد دالر را به بهانه قرار داشتن مسئولان اصلی گروه طالبان در لیست تحریم ها مسدود کرده و دائماً از اخذ حمایت مالی حکومت موقت افغانستان از بنگاه های مالی آمریکایی و بین المللی جلوگیری می کند. این امر باعث می شود حکومت موقت افغانستان با مشکلات مالی شدید مواجه باشد و به پرداخت معاش کارمندان و قوای امنیه نیز عاجز ماند تا اینکه چه رسد به بهبود بخشیدن به نظم اجتماعی و بازسازی اقتصادی. مخصوصاً توجه به اینکه تولیدات کشاورزی افغانستان بر اثر جنگ اخلال شده و واردات غلات و خوراک به دلایل کمبود ارز و بستن میدان هوایی کابل با مشکلات روبرو است، تمام افغانستان از جمله کابل دچار کمبودی ها و گرانی شدید غلات و غذا شده است و گرسنگی و نیمه گرسنگی دوامدار گسترش می یابد. سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد(فائو) و برنامه جهانی غذای سازمان ملل (WFP) سازمان ملل متحد به اواخر ماه اکتبر اعلام کردند که بیش از نصف نفوس افغانستان ( 22.8 میلیون ) از ماه نوامبر با بحران بی سابقه ناامنی شدید غذایی روبرو استند. همچنین افغانستان با دیگر چالش های انسانی دست بگریان است : کمبود شدید مواد زمستانی در حالی که فصل سرد فرا رسیده است و گسترش بیماری کروناویروس و کار سخت تر پیشگیری از شیوع بیماری یادشده در مقابل مشکلات ناشی از جنگ ها و مسدود شدن در سطح جهانی. محترم دیوید بیزلی، مدیر اجرایی برنامه جهانی غذا خاطر نشان کرد که احتمالاً افغانستان شدیدترین بحران انسانی در دنیا را متحمل می شود.”
کمک های چین به صلح و انکشاف افغانستان
دوستی دیرینه مردمان چین و افغانستان به بیش از 2000 سال پیش بر می گردد. راه ابریشم که از فلات پامیر عبور می کند نه تنها درک و تفاهم مردمان دو کشور را افزایش داده ، زندگی فرهنگی و مادی آنان را غنی ساخته بلکه تجارت و مبادلات فرهنگی دیار غرب و شرق را گسترش داده است.
به حیث همسایه دوست افغانستان و کشور بزرگ منطقه و جهان، کشور چین نسبت به فاجعه ی ناشی از سالهای متوالی جنگ که بر سر کشور و ملت افغانستان تکمیل می شود همدردی عمیق ابراز می کند و همواره در تقویت صلح و ثبات و انکشاف افغانستان کوشش می کند. از یک سو، کشور چین دغدغه های افغانستان را از آن خود می داند. به تاریخ 17 سپتامبر، شی جین پینگ رئیس جمهور چین در پکن به صورت ویدیویی در بیست و یکمین نشست شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای و سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) در مسئله افغانستان حضور یافت و پیشنهاد فرمود که باید به موقع برای افغانستان کمک های بشردوستانه و در مبارزه با شیوع بیماری کروناویروس فراهم شود تا مردم افغان بر مشکلات فایق شوند. طرف چین متعهد به کمک بشردوستانه و اضطراری بیش از 200 میلیون یوانی شد و گروه های متعددی از محموله کمکی چین به کابل رسیده بود و کمک های دیگر نیز از کانال های کمیته بین المللی صلیب سرخ و کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهنده گان (UNHCR) و با همآهنگی با ولایات کشور چین خواهد رسید. می توان گفت کشور چین زودتر از همه متعهد به کمک به افغانستان شد و زودتر از همه به وعده خود عمل کرد.
از سوی دیگر، کشور چین به آینده دور افغانستان می اندیشد و به فراهم طرق متکی به خود در انکشاف آن کشور اصرار می کند. کلید برای جلوگیری از درگیری افغانستان به بحران، در ایجاد مکانیزم افزایش اقتصادی داخلی آن کشور و ارتقاء ظرفیت مالی حکومت انتقالی افغانستان می باشد. به همین خاطر طرف چین فعالانه از کشف بالقوه افغانستان پشتیبانی می کند و کوشش های آن کشور برای انکشاف اقتصادی را تشویق می کند. به ماه اکتبر سال روان به دعوت حکومت موقت افغانستان، دولت چین با تیر کردن پروسجر خاص و همآهنگی واحدهای مربوطه در اولین فرصت مجوز پرواز اختصاصی را تجدید کرد تا دهلیزی هوایی جلغوزه افغانستان- چین از سر بگیرد. نویسنده که برای مدت طولانی به مطالعه امور جنوب آسیا می پردازد، هر بار از سفر افغانستان یا پاکستان به کشور خود بر می گردد، جلغوزه را به عنوان ارمغان می خرد. می توان پیشبینی کرد که بازار داخلی بزرگ و قوی چین قابلیت هضم محصولات کشاورزی خاص افغانستان از جمله جلغوزه را دارد. تابحال جمعاً 26 پرواز 1500 تُن جلغوزه افغانستان را به چین رسانده است و بیش از 100 میلیون یوان درآمد برای کشاورزان و بارزگانان افغان در پی داشت. علاوه بر گسترش واردات از افغانستان، طرف چین مایل است در صورتی که ثبات و امنیت افغانستان تأمین شود، همکاری در بازسازی آن کشور را تحقیق کند و با حمایت از استفاده افغانستان از برتری جغرافیایی خود و ارتقاء ارتباطات و مواصلاتش، آن کشور را در افزایش نیروی انشکاف با متکی به خود مساعدت کند.
چه در گذشته چه در آینده، آنچه کشور چین برای افغانستان به ارمغان می آورد دوستی و ثروت است و نه شمشیر و سرقت. به همین جهت، اقشار مختلف مردم افغانستان هیچ وقت کشور چین را تهدید نمی شناسند بلکه نسبت به چین احساس دوستی و مهربانی می کنند. از این لحاظ چین آشکاراً متمایز از سایر کشورها می باشد. حکومت موقت افغانستان به روشنی ابراز امیدواری کرد که چین به انکشاف اقتصادی افغانستان کمک کند. بر همه معلوم است که اقدامات مذکور چین با عملکرد آمریکا که در حالی که شعار ” محافظت حقوق بشر” را داد می زند از آزادسازی دارایی های بانک افغانستان امتناع می کند و بر شدت بحران انسانی افغانستان افزایش می دهد کاملاً متفاوت است. دانه های کوچولوی جلغوزه حاوی دوستی حقیقی است. همکاری های چین و افغانستان در عرصه های مختلف در عصر جدید راه های دور را طی خواهد کرد.