همه روزه در جاده‌ها، مساجد، پارک‌ها و جاهای پُر ازدحام شهر شبرغان می‌توان ده‌ها کودک را دید که مصروف کارهای گوناگون هستند.
یکی بوت رنگ میکند، دیگری اسفند دود میکند و شماری هم گدایی می‌کنند.
شماری این کودکان در کنار انجام کارهای شاقه مکتب هم می‌روند و آرزو دارند تا در آینده معلم، داکتر و انجنیر شوند.
نصیراحمد ۱۳ ساله که در مقابل مسجد جامع شهر شبرغان بوت رنگ میکند می‌گوید که در آینده می‌خواهد معلم شود.
وی گفت:
“من متعلم صنف ششم مکتب هستم، مکتب می‌روم، می‌خواهم در آینده معلم شوم و به وطن خود خدمت کنم. ساعت هفت صبح از خانه بیرون می‌شوم سپس تا شام کار می‌کنم. پولی‌که پیدا می‌کنم به پدر و مادرم می‌دهم تا خرج خانه کنند.”
فقر و تنگدستی خانواده‌های افغان، دلیل اصلی روی آوردن کودکان به کارهای شاقه است.
نهادهای مدنی، ولایت جوزجان را یکی از آسیب پذیر‌ترین ولایت در سطح افغانستان برای کودکان میدانند.
سوء استفاده جنسی، به کارگیری کودکان در فروش مواد مخدر، انجام کارهای شاقه، عدم دسترسی به خدمات آموزشی و صحی از جدی‌ترین مشکلات فرا راه کودکان است.
عبدالبشیر حکیمی عضو جامعه مدنی در ولایت جوزجان می‌گوید، این وضعیت می‌تواند پیامدهای ناگوار برای ولایت جوزجان داشته باشد.
وی گفت:
“با توجه به افزایش تعداد کودکان در خانواده‌های فقیر، رسیدگی به آن‌ها و تربیت‌شان مشکل تر میشود که این خود زیان به خانواده‌ها و جامعه میشود. دولت باید در این زمینه تلاش زیاد بخرچ دهد.”
اما مقامات محلی به این باور هستند که وضعیت کودکان درین ولایت نسبتاً رو به بهبود است.
سید عبدالرشید منصوری رئیس کار و امور اجتماعی ولایت جوزجان می‌گوید که آن‌ها در راستای بهبود وضعیت اطفال یتیم، بی‌سرپرست و کارگر از آدرس مدیریت شبکه محافظت اطفال کارهای خوب را انجام داده‌اند.
اما بگفته آقای منصوری به هیچ وجهه این تلاش‌ها بسنده نیستند.
آقای منصوری گفت به نسبت ناامنیهای اخیر که دامنگیر خانواده‌ها شده تعدادی زیادی از آن‌ها از قریه‌ها و ولسوالی‌ها به شهر روی آورده‌اند و این کار باعث فقر اقتصادی فامیل‌ها شده و رقم فقر اقتصادی را بسیار بلند نشان می‌دهد.
وی افزود:
“وقتی فامیل‌ها از یک ولسوالی به مرکز شهر کوچ می‌کنند معمولاً همه کار و بار‌شان در همان محیطی که قبلاً زندگی می‌کردند در همانجا باقی می‌ماند از این لحاظ تعدادی فامیل‌ها اطفال خود را به کارهای شاقه سوق می‌دهند تا یک لقمه نان بدست بیاورند.”
رئیس کار و امور اجتماعی جوزجان به این نکته نیز اشاره نموده گفت که از جانب دیگر به نسبت ناامنیهای که در ولایت جوزجان وجود دارد اکثریت نهادهای کمک رسان، انجوها و مؤسسات خیریه داخلی و خارجی حاضر نیستند که در ولایت جوزجان سرمایه گذاری کنند.
طبق آخرین اطلاعات ریاست کار و امور اجتماعی ولایت جوزجان میزان فقر در این ولایت ۵۷ فیصد که جمله بیش از ۳۱۷ هزار نفر را احتوا میکند، می‌رسد.
اما در قسمت آمار اطفالی که در ولایت جوزجان به صورت مستقیم درگیر کار و گدایی هستند احصائیه دقیق تا هنوز انجام نیافته‌است.
