حکومت ترکیه می‌خواهد به ۱۹۵ کشور جهان مکاتب بنیاد معارف‌اش را افزایش دهد.
مجیب اُولُوداغ رئیس بنیاد معارف ترکیه به روز سه شنبه ۸ عقرب ۱۳۹۷ که با رادیو آزادی صحبت می‌کرد گفت که ترکیه فعلاً در سطح جهان به شمول افغانستان در ۴۰ کشور مکاتب دارد و حکومت این کشور در نظر دارد مکاتب بنیاد معارف‌اش را از ۴۰ کشور به ۱۹۵ کشور افزایش دهد.
قرار اظهارات اولوداغ، در بخش افغانستان طبق تفاهم‌نامه که میان دولت افغانستان و ترکیه در ماه حوت ۱۳۹۶ صورت گرفت مدیریت مکاتب افغان – ترک به بنیاد معارف ترکیه واگذار گردید.
آقای اولو داغ همچنان گفت:
“ما همین حالاکه کار‌های خود را در سطح جهان گسترش میدهیم در افغانستان نیز نظر به توافقنامه که صورت گرفته به کار‌های عملی خود آغاز کردیم و در قدم نخست آغاز کار ما تسلیم گیری لیسه عالی ذکور افغان- ترک شبرغان و لیسه دخترانه بود که فعلاً استادان و معلمین ما بخوبی شاگردان را تدریس می‌نمایند و کارها بخوبی پیش می‌روند.”
پس از کودتای ۲۰۱۶ در ترکیه، دولت آن کشور فتح الله گولن را به طراحی کودتا متهم کرد و با این استدلال که مکاتب افغان- ترک هم زیر نظر و تحت حمایت اوست، خواهان مسدود شدن آن‌ها و یا سپردن مدیریت آن به دولت ترکیه شد.
بگفته رئیس بنیاد معارف ترکیه بعد از واگذار شدن مدیریت این مکاتب به دولت ترکیه، معلمان تازه، جاگزین استادان پیشین شدند.
بر بنیاد ارائه معلومات آقای اولوداغ فعلاً در مکاتب افغان- ترک شبرغان به تعداد ۱۸ تن از معلمان مصروف تدریس هستند که قرار است در آینده‌های نه چندان دور در شهر مزارشریف، ولایت هرات و خوست نیز بنیاد معارف ترکیه فعالیت‌های خود را آغاز کند.
ترکیه در یک دهه گذشته در بخش آموزش نیروهای افغان، اعمار ساختمان‌های مکاتب و بر قراری صلح افغانستان را همکاری کرده‌است.
عبدالحی یشین رئیس معارف ولایت جوزجان می‌گوید ترکیه یگانه کشوری است که تعمیر لیسه گوهر شاد بیگم، لیسه مصرآباد، انستیتوت تخنیکی شهر شبرغان و تعمیر لیسه حبیبه قادری در ولسوالی آقچه را به طور استندرد اعمار کرده‌است.
رئیس معارف جوزجان گفت:
“همین حالا در شهر شبرغان با شکوه‌ترین ساختمان‌های مکاتب را که می‌بینیم چه در شهر و چه در ولسوالی‌ها از طریق دولت و مردم ترکیه ساخته شده که شاگردان ما بدون کدام تشویش به فکر آرام در آن مکاتب دروس‌شان را پیش می‌برند.”
پیش از این شماری از شاگردان مکاتب افغان ترک شاکی بودند که با جاگزینی استادان تازه به عوض استادان سابق دروس این مکاتب نسبت به گذشته بدتر خواهد شد ولی به باور تعدادی از شاگردان کیفیت درس نسبت به گذشته بهتر شده است.
وحیدالله یکتن از شاگردان لیسه عالی ذکور افغان- ترک بنیاد معارف ترکیه در شبرغان می‌گوید هر چند آن‌ها در گذشته برای چند مدت با مشکلات روبرو شده بودند، اما با آمدن معلمان مسلکی نو، مشکلات آن‌ها رفع شده‌است.
وی می‌گوید:
“در مکتب ما مشکلاتی که داشتیم همه آن رفع شده سیستم درسی با یک سیستم جدید پیش می‌رود و استادان مسلکی که همه‌شان ماستر و دوکتورا دارند و درس‌های ما بخوبی پیش می‌رود.”
این در حالیست که شاگردان مکاتب افغان- ترک شبرغان به روز دوشنبه به پاس احترام از همین کمک و همکاری‌های ترکیه، از ۹۵مین سالگرد استقلال آن کشور در شهر شبرغان تجلیل به عمل آوردند.
ترکیه دومین کشوری است که در سال ۱۹۱۹ میلادی استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت.